İnsanlar sadece konuştukları şeylerden değil, sustukları şeylerden de sorumludurlar.

                                                                                                                      Uğur Mumcu

En büyük put kırıcılar bile bir gün put olma tehlikesinden uzak değildir. Bir gün dünyada en karşıt olduğunuz kişiler, cenaze töreninizde sizi göklere çıkaran konuşmalar yapabilir. Siz yaşıyorken midenizi bulandıranlar, tekme tokat kavga ettikleriniz, öldüğünüzde sizin için açılmış anı defterine duygusal paragraflar,  sizin için çıkarılan anı kitabında sayfalarca yazı yazabilir.

Görmezden gelinemeyecek kadar büyük işler yapanları, yok saymak olanaklı değilse, yok etmenin yolu onları putlaştırmak ve magazinleştirmektir.

Bu ülkede sokak ortasında alçakça öldürülen ayakkabısı delik bir gazetecinin, katillerinden maaş alan “arkadaşları” olabileceğini daha önce öğrenmiştik. Bu ülkede katillerinizi koruyanlara, sizin adınıza verilen ödüllerin sunulabildiğini de görmüştük.

Peki 2014 Orhan Kemal Roman Ödülü’den ne öğrendim?

2014 Orhan Kemal Roman Ödülü’nden çok bu ödül sonrasındaki çöl sessizliğinden çok şey öğrendim. Orhan Kemal’in anısına yazılan yazıları parselleyenlerin, onun hakkında konuşma imtiyazını elinde tutanların ancak “Orhan Kemal magazini” yaptıklarını, onun edebi duyarlılıklarını zerrece paylaşmadıklarını anladım. Ülkemizdeki hemen her değerin başına geldiği gibi Orhan Kemal’in de bir mafyası olduğunu, parsellendiğini, tekellere alındığını acıyla öğrendim.

Bu ödülün açıklanmasının üzerinden 3 ay geçti. Mümkün olabilseydi Orhan Kemal suskunluğunun “hesapkar” bileşenlerine tek bir soruyu sormak isterdim; Sizce Orhan Kemal Roman Ödülü verilmeyecek bir roman var mıdır?

Benim yanıtım 3 aydır belliydi: Bu ödül Hamdi Koç’un Çıplak ve Yalnız romanına verilebiliyor ise bu ödülün verilemeyeceği hiçbir roman olamaz. Nedenleri daha önce detaylarıyla yazılmıştı. Çıplak ve Yalnız romanı Orhan Kemal Ödülü alıyorsa Perihan Mağden, Ahmet Altan, Elif Şafak, Emine Şenlikoğlu ya da herhangi bir başka yazarın her hangi bir romanının da bu ödülü alması asla garipsenmemelidir artık.

Ne zaman Orhan Kemal konusu geçse görüşü alınan “Orhan Kemal kanaat önderleri”, “Orhan Kemal tapusunu ellerinde bulunduranlar”, “Orhan Kemal hakkında konuşma tekelini almış olanlar”, “Orhan Kemal hissedarları”…

Bu skandal olay hakkında tek bir sözcük yazmadılar.  Olayın boyutunu anlatmak için şöyle bir benzetme yapabilirim:

Hrant Dink ödülü’nün, katili Ogün Samast’a verilmesi siyasal açıdan neyse, Orhan Kemal Ödülü’nün Hamdi Koç’un bu kitabına verilmesi sanatsal açıdan aşağı yukarı odur. 2014 yılında dünya görüşü, sanat anlayışı, edebi penceresi Orhan Kemal ile taban tabana zıt bir yazara Orhan Kemal Ödülü verildi. Karşısında sessiz kalınan olay budur.

Bu sessizlik bana çok şey öğretti.

“Orhan Kemal magazini” diye bir şey olduğunu anladım.

Orhan Kemal’in, Orhan Kemal’in dünya görüşü ve sanat anlayışıyla taban tabana zıt kişilerce ele geçirildiğini anladım. Şimdi aptallık olduğunu fark etmiş olsam da bu ödül sonrası, zannetmiştim ki bu konudan haberleri yok, zannetmiştim ki bunu duyunca hemen tepki gösterip Orhan Kemal’in manevi mirasını savunacaklar! Oysa Orhan Kemal’in dünya görüşü veya sanat anlayışını paylaşan, paylaşmasa bile ona zerrece saygı duyan birisinin bu skandala bir cümle olsun tepki göstermesi gerekirdi. Bu sessizliğin edilgen ya da tembellik kaynaklı bir sessizlik değil aktif bir sessizlik olduğunu anladım. 

Ey okur,

Orhan Kemal putundan,

Orhan Kemal magazininden,

Orhan Kemal’in doğum günü yazılarından,

Orhan Kemal adına verilen ödüllerden,

Orhan Kemal hakkında verilen suya tirit panellerden ve söyleşilerden,

 Ve “Orhan Kemal imtiyaz sahipleri”nden kendinizi koruyun.

Orhan Kemal adı, Orhan Kemal’in sanat karşıtlarının etrafında çöreklendiği bir markadır artık.

“Orhan Kemal hissedarları”na inanmayın. Orhan Kemal’in kendisine inanın.

Orhan Kemal’i Kültür Bakanlığı kitaplarından, “iyi ki doğdun be usta” kıvamındaki yazılardan, Orhan Kemal düşmanlarından öğrenmeyin. Orhan Kemal’i Orhan Kemal’den öğrenin.

Okura bu önerdiklerimi, ben daha yeni öğrendim. Bu benim aptallığımdı, hepimize ders olması umuduyla...

Taylan Kara

taylankara111@gmail.com

Bu yazı 9.8.2014 tarihli Aydınlık Gazetesi’nde yayınlanmıştır.