Öykü

O en önde olurdu cenazede, bense en arkada.

Açık mavi tonlarda pantolon ve yine mavinin tonlarında bir ceket giyerdi. Gömleği de çokluk mavi olurdu. Asla ve asla kravat takmazdı. Büyük siyahi güneş gözlükleriyle maktulün yakınlarını gözetler ve ah o zavallı maktul için ağzını büzüştürerek bilip bilmediği dualardan okurdu. Bense siyah takım elbise, gri ton gömlek, dedemden yadigâr gümüş kakmalı kravat ve yine dedemden hatıra siyah melon şapkayla en arka safta renkten renge girerken, Fasık’tan ve kendimden iğrenir, en sunturlularından küfürler ederdim. Hoşuma gitmezdi zira boğazladığımız, beynine kurşun sektirdiğimiz, urganla sicimle boğduğumuz, hulasa yok yere canına kıydığımız, vasiyetini açıklayamadan öldürdüğümüz, kimi masum kimi mücrim o zavallı insanların cenazelerine katılmak. Kalın duvarlı, etrafı çitlerle çevrili karanlık odalarda Azrail meleğine gönüllü yardımcı olan bizlere öğretildiğine göre icra ettiğimiz bu fiilimizden sonra utanmadan sıkılmadan gösterdiğimiz bu riyakârca tavır, en iyi ihtimalle mesleğimizin bilinen saygınlığıyla bağdaşmazdı. Üstüne üstlük biri önde öteki en arkada iki tane sırık adamın sansasyonel her cenazede garip kıyafetleriyle arzı endam göstermeleri mesleğimizin gizliliğine de aykırıydı. Fakat Fasık’ın bir katilin psikolojisiyle açıklanamayacak tavırları vardı. Maktulün cenazesinde yakınlarına baş sağlığı dileyip, imamın hakkınızı helal ediyor musunuz nidasına sessizce ve müstehzi bir yüz ifadesiyle hayır diyerek, bu küstahça cevaptan ötürü maktulden bir zarar görürüm korkusuyla Felak, Nas surelerini hızlıca birbirine karıştırarak okuması gibi. Bir tür bağımlılıktı bu cenaze merasimleri Fasık için ve ölüm emrini verdiği insanların cenaze merasimine katılmadığı zamanlar tuhaf bir moral bozukluğunun cenderesinde bocalar dururdu. Beni bu hayâsız işe yani cenaze merasimlerine katılıp, hakkınızı helal ediyor musunuz nidasının üçüncü ve son faslına evet ediyoruz demeye ( ben evet derdim zira)  Fasık zorlardı ve kumral yüzünün iğrençleşen çizgileriyle gevrek gevrek şöyle derdi bana: Sicilyalı bu işimizin bir gereği, hem maktulden af dilemek fena bir şey mi?  

Son operasyon ve müteakiben her zamanki gibi katılmak mecburiyetinde olduğum cenaze töreni benim için bir hayli zor oldu. Bu zorluğun nedeni operasyonun gizliliğine yakışmayacak kadar açık seçik bir şey aslında. Ama hikâyede dahi olsa sebebini söyleyemem mümkün değil. Niye mi? Açık yüreklilikle söyleyeyim size. Kargacık burgacık kelimelerin kıvrımlarından, sizin için bir anlam ifade etmeyen cümlelerin mürekkep izlerinden, güve yeniği sayfaların paslı renginden hulasa en ufak, herkes için ıskalanabilir bir ipucundan bulup hesabımı keserler. Hatta ve hatta ben bu hikâyeyi size anlatırken ölüm yan yatmış bir noktalama işaretinin dip köşesindeki toz zerreciklerinde bu açıklamalarıma öfke kusar bir vaziyette pusuya yatmış beni bekliyor dahi olabilir. Her neyse. Demirden korkan trene binmez.

Korkuyla gölgelenmiş bir vicdan azabı çekiyordum fakat salt bir vicdan azabı çekiyordum demek ruhumu lime lime eden bu vesveseyi anlatmaya kâfi gelmez. Ama ne yazık ki bu iç sıkıntısını hakkınca anlatabilecek başka bir kelime de yok dağarcığımda. Bu iç kargaşası ve tam olarak tarif edemeyeceğim nice garip hisle Fasık’ın görevimiz gereği dediği bir mecburiyetle cenazedeydim.  Tabi ki aynı giysilerimle ve söylemeye lüzum bile yok tahmin edileceği üzere aynı yerde. İğne atsan yere düşmeyecek misali kalabalıktı cenaze merasimi. Caminin bahçesinden sokağa taşmıştı insanlar. En önde Fasık dahil resmi zevat ve korumalar hemen peşi sıra diğer insanlar sıralanıyordu. Metanetli duruşlarıyla akrabalar yeşil örtüye sarılmış tabutun başındaydılar. Hava cenazenin soğuk yüzünü unutturacak kadar soğuktu. Rüzgâr da bir tuhaftı. Bir sağdan bir soldan bir önden bir arkadan hulasa cenazedeki insanlar ve bilumum resmi zevat misali ha bire yön değiştirip duruyordu ve bu yüzden iliklere işleyen soğukluğuna karşın siper almak pek mümkün olmuyordu. Paltomun içine büzülüp bir daralan bir genişleyen hislerimle merasimi beklememeye koyulmuşken hem görevim hem yeni peydahlanmış tuhaf merakım gereği etrafı gözetlemeye koyuldum ta ki imamın Allah’ın rahman ve rahim olduğunu etrafa duyuran tok sesini duyana kadar.

-Hakkınızı helal ediyor musunuz?

- Evet!

-Hakkınızı helal ediyor musunuz?

- Evet!

-Hakkınızı helal ediyor musunuz?

- Evet!

Servilerden savrulan kar zerrecikleri melon şapkamı sıyırıp paltoma savrulurken tıpkı bizim gibi maskesini takıp riyakârca cenazeye gelmiş zavallı insancıkların iğrençliklerinden bir an önce kurtulabilmek maksadıyla Fasık’tan izin istedim. Cenaze namazında son safta el bağlayıp imamın hakkınızı helal ediyor musunuz mahiyetindeki klişe sorusuna herkesin duyacağı şekilde evet demiştim yani Fasık tarafından bana tevdi edilen o riyakârca görevi hakkınca eksiksiz eda etmiştim. Daha ne yapabilirdim ki! Gözünün yaşına bakmadan boş yere canına kıydığımız bir insan için- kendisi ucundan köşesinden meslektaşımız sayılırdı- zemheri soğukta it gibi titremenin manasını toplum ortalamasının üstündeki zekâmla anlayamıyordum doğrusu. Bu garip vaziyeti kendime dahası resmiyetten yeni azat olmuş vicdanıma yakıştıramıyordum demek daha doğru olur. Bir an önce gitmeliydim evet bir an önce. İçimdeki gemlenemez bir dürtü ayaklarımı cenaze merasimin yapıldığı alanın dışına sürüklüyordu. Bütün bu gemlenemez hisleri profesyonel irademin çelik kalkanıyla bertaraf etmeye çalışıyordum. Ama zorlanıyordum yine de. Ne yapmalıydım peki. Bilincimin sunduğu tercihler arasında dış dünyayla irtibatı koparıp kendi kendine oyalanmak en iyisiydi kanaatimce. Ben de öyle yaptım. Bakışlarımı tiril tiril ütülü pantolonum ve siyah boyalı en pahalı cilalarla parlatılmış rugan ayakkabılarımın üzerinde serazat gezdirdim. Bir müddet çevremdeki riyakâr dünyadan irtibatımı kestim böylece. Gözlerim bu muğlak vesveseden arınma görevini otomatik olarak kollarıma devrettiğinde ise melon şapkamı elime almış sağını solunu çekiştirirken buldum kendimi. Benim gibi bir profesyonel olan dedemden yadigâr o siyah melon şapkanın ne suçu vardı peki. Bu soruyu kendi kendime sorup cevabın peşine düştüğümde acı tatlı hatıraların peşinde sürüklendim bir müddet daha. Bedenle ruh arasındaki irtibatı kesen hatıralardan mütevellit bu dalgınlık anım geçip serazat başımı tören seviyesine denk gelecek şekilde kaldırdığımda ise lapa lapa yağan kar haricindeki gördüğüm manzara oldukça iç acıtıcıydı. Çünkü manzaranın tam orta yerinde Fasık’ın deniz mavisi cırtlak gözleri birazdan var olacaktı. Gözlüklerini çıkartıp kaşlarını alnına yaklaştırarak o masum isteğimi sessizce reddetti mendebur ve yine o her zamanki iğrenç sırıtışıyla mezarlıktaki defin törenine de katılacağız diye homurdandı. Melon şapkamı gür saçlarımı bastıracak şekilde başıma geçirip ahiret hayatının geçici dünya hayatından uzun olduğunu vurgularcasına göğe doğru dikleşen bir servinin buzla kaplı gövdesine dayanarak çivi çiviyi söker misali ruhumun hissizlikten donmuş kısımlarının çözülmesini bekledim ta ki Fasık’ın hadi gidiyoruz manasındaki el işaretine kadar.

Lanet olsun sana Fasık, lanet olsun sana!

Cenazeyi mezara indirirken kızının buğulu gözleriyle karşılaştım. Bana derin derin baktı. Katil olduğumu anlamış mıydı acaba? İçimi kemirmeye başlayan muğlak bir şüphe hislerimin süresini ölçmeye kifayet etmediği kısacık bir sessizliğe dönüştü. Bu anlık sessizlikten türemiş katil babamı sen öldürdün mahiyetindeki bir çığlık servilerin hışırtılarına karışıp tedirginlikten iyice hassaslaşmış kulaklarımda uğuldamaya başlayınca dayanamayıp başımı sağa çevirdim ve bütün katillerin zikrettiği gibi hayır ben katil değilim iç sesiyle teskin etmeye çalıştım kendimi. Birkaç defa tekrarladım bu cümleyi tövbe edercesine. Ben bu iç kargaşasıyla meşgulken hemen birkaç adım ötede Fasık törene katılan gazetecilere utanmadan sıkılmadan rahmetlinin erdemlerinden bahsediyordu. Aman Allah’ım bu nasıl bir iş! Tükendiğimi hissettim birden. Gözlerimi kapatarak kalp atışlarımı dinledim delirip cenazede abuk sabuk konuşacağım korkusuyla. Fasık maktulü övdükçe gaipten gelen uğultulu bir ses dalgası kulaklarımı dahası beynimi iyiden zorlamaya başladı. Dayanamayıp kapattım kulaklarımı ve artık başıma ne gelecekse gelsin korkusunu ardımda bırakıp yani mesleğimiz icabı çiğnenmesi mümkün olmayan o gizli temayülleri çiğneyerek Fasık’a verilen bir kafa selamıyla uzaklaştım mezarlıktan.

İşte o akşam hafakanlarım ruhumu iyiden iyiye esir aldı. Gözlerimi kapatıp uykuya dalmayı denedikçe silahı kafasına dayayıp çektiğim an gözlerimin içinde fır dönüyordu. Peşi sıra masumiyete bulanmış acı dolu bakışları kurşun tanecikleri gibi asılıyordu kirpiklerime. Gözlerimi yumsam ve bütün o ışık yansımalarını körleştirsem bu sefer mezarlıkta kulağımı tırmalayan sesler çıkıp geliyordu odamın kuytularından. Kulaklarımı iki elimle sıkıca kapasam acı bir barut kokusu genzimi yakıp ciğerlerime nüfuz ediyordu. Bütün bunlar bittiğinde bir kar fırtınasına yakalanmış gibi titriyordum şömineli odamın orta yerinde. Bu kindar vesvese bütün duyularımı ele geçirmişti artık. 

İşi uzatmadım. Emekliliğimi istedim. Fasık enikonu ürktü bu isteğimden. Acele makamına çağırdı. Kendini ifşa edeceğimden korkuyordu. İkna ettim onu bu hususta. Beni tanırdı. Sözümden dönmezdim. Ki Sicilyalı lakabını o takmamış mıydı bana?  Öyleyse Omerta kuralı ölene dek geçerliydi aramızda.

Bir senelik birikmiş hafakanlarım ve içimi kemiren binlerce vicdan muhasebesinin azalarımı otomatik devreye sokmasıyla maktulün birinci ölüm yıldönümünde sabahın erken bir saatinde mezarlığa gittiğimde kızı servilerin altında ayaküstü biriyle konuşuyordu. Başımı kaldırdığımda yanındaki bayan ile konuşmayı kesmiş kardaki açılmış izleri takip ederek bana doğru yürüdüğünü gördüm. İstifimi bozmadan onu bekledim. O beyaz paltosu, sedefi beyaz kaşkolü, krem renginde yün eldivenleri, gri beyaz kışlık botlarıyla sevap meleği misali mezarın sağ tarafında durdu, bense uzun ve geniş gövdemin yüz haricindeki kısımlarını siyah kumaşlarla kapatmış bir vaziyette günah meleği yönündeydim. Gözlüklerini çıkartıp yarı sert yarı şefkatli bir ifadeyle gözlerime baktı. Birçok kez tiyatro eğitim almış olan ben çok rahat ve kolay rol kesebilecekken, münzevileşen kalbimin profesyonel hislerime anlık bir galebesiyle, insani hüviyete bürünmüş masum bir tavırla değil, suçlu, mücrim bakışlarla, hulasa bir katilin gösterebileceği azami dürüstlükle baktım ona.

O konuştu önce.

Kızı- Babamın katili sen misin?

Evet.

Kızı- Emri kim verdi?

Fasık.

Kızı- Fasık da kim?

İsmini zikrettim, çehresinde şaşkınlık ifadesi belirmedi, tahmin ediyordu demek.

Kızı- Uçak kendiliğinden mi düştü?

Hayır biz bozduk, bindiğinde bir parçası çıkarılmış haldeydi.

Kızı- Uçak düştüğünde ölmüş müydü?

Yaralıydı hayır.

Kızı- Nasıl öldürdün peki?

Kafasına kurşun sıktım.

Kızı- Son isteği neydi?

Namaz kılmak istedi.

Kızı- Sizlere bir şey söylemedi mi?

Böyle bir ölümü hak etmediğini…

Kızı- Sonra ne oldu?

Emri yüzüne okudum. Gerisini biliyorsun.

Kızı- Neden yaptın bunu?

Ben emir kuluyum.

Derin bir sessizlik mezarlıkta.

Kızı- En tepedeki Fasık mı?

Hayır, operasyonu yöneten oydu, üstünde başka merciler de var. Ama makamının büyüklüğüne küçüklüğüne bakmaksızın her yerde lafı geçer, üstleri onu dinler, benim gibi astların tercih hakkı yoktur zaten.

Kızı- Sana çok eskilerden soracağım bir sakıncası yoksa.

Sorunun mahiyetine göre tavrım değişir, bizi biliyorsun, yine de cevaplayamaya çalışırım.

Kızı- Evlerinde sicimle boğularak katledilen öğrencilerin operasyonuna babam katılmış mıydı?

Çok eskilere gittin.

Kızı- Bu olayın ne zaman bahsi geçse babamın yüzünde bir hüzün ifadesi belirirdi, yok yok daha doğru ifadeyle derin bir pişmanlık.

Hayır, o operasyona baban katılmamıştı.

Kızı- Emin misin?

Evet, eminim, faili bulunup yargılandı zaten, duymuşsundur.

Kızı- O meşum olay gerçekleşirken, evin olduğu sokağı gözetleyen birinden de bahsediliyor, şimdiye dek bulunamadı, ortaya çıkmadı mı desek, hayır hayır üstü örtüldü demek en doğrusu. Babam mıydı o?

Değildi hayır, babanın yegâne suçu bu olayın gerçekleşeceğini biliyor olmasıydı, yalnızca o kadar.

Kızı- Gözetleyen kimdi peki?

Hiç bir şey gizli kalmaz cümlesinin doğruluğuna inanmazdım bugüne dek. Ama itiraf etmek boynumun borcu. Bahsettiğin o adam benden başkası değildi. Neyse bu konuyu geçelim, uzun yıllar geçti üstünden, çok oldu unutalı. O hadiseyi hatırlamanın sana da bana da bir faydası yok.

Babasının cürmünü saklamak nice insanın kanına girmiş birisi için hayatta yapacağı en iyi şeylerden birisi olabilir. İsa (Hz) gibi ölüleri diriltemeyeceğime göre, elimden başka da bir şey gelmez. Doğruyu söylemek gerekirse yalan mürekkebiyle kaza defterine (kader-kaza) yazılmış bu iyilik bile insanlığımın fevkindedir. Ama biz katiller bazen güzel şeyler de yaparız. Bu kalbimizin yumuşamasından değil, kötülükten bıktığımız içindir. Hani insan en sevdiği yemekten bir müddet sonra usanır ya. İşte öyle bir şey. Hakikate gelince…  O zavallı üniversite öğrencileri evlerinde sicimle boğulup katledilirken, sokağın bir ucunda ben diğer ucunda ise babası elde silah ağızda sigara nöbetteydik.

Beni affedecek misin?

Kızı- Evet affediyorum, dediğin gibi sen bir emir kulusun, kabullenmekte zorlansam da görevin gereği yaptığını biliyorum ve şu an burada benimle birlikte mezarın başında olduğuna göre pişmansın demektir, sergilemiş olduğun bu tavrı en azından ben böyle algılamak istiyorum...

Kızı- Çalışıyor musun hala?

Babanı öldürdükten sonra emekli oldum.

Kızının gözleri doldu, ağladı. Tam ayrılacakken çantamdan taşı çıkardım. Sana babandan bir hatıra diyerek kanlı taşı verdim ona. Babamın kanı mı dedi sadece ağlamaklı sesiyle. Başımı öne eğerek evet dedim. Babanın kanı. Taşı çantasına koydu, karda bata çıka uzaklaştı mezardan.

Ahmet Cemal Çobandede