Öykü

İstanbul Atatürk hava limanında Ankara uçağını beklerken, yetmiş yaşlarında olduğu halde çok dinç kalmış, ince uzun bedenli, doğumcu bir profesörle tanıştım. 12 Eylül 1980 tarihinde Ordu Cuntası, tüm ülkeye askeri yönetim uygulayınca Ankara Askeri Tıp Akademisinde albay rütbesiyle görevliyken ilişiği kesilmiş. Emeklilik yaşında, özel hastalarına bakmaya başlayınca,  -kendi deyimiyle- eli para görmeye başlamış. Kahvelerimizi yudumlarken, serzenişli bir gülümsemeyle, “Darbenin bana tek iyiliği bu oldu” dedi.

Uçak bir saat gecikince, ister istemez söyleşimiz genişlemeye başladı. Kendisi gibi doktor olan biricik oğlunun yedi yıl önce, NATO Bursu kazanarak Amerika’ya gittiğini ve orada kaldığını, yakınarak uzun uzun anlattı.     

“Amerika Birleşik Devleti dünyadaki tüm ülkelerde, liseyi üstün notlarla bitiren yetenekli gençleri, her yıl çok zor bir sınava sokar, başarılı olanları NATO Bursu ile ödüllendirir. Amaç, bu üstün yetenekli gençlere bedavadan sahip olmaktır. Şimdiki Birleşmiş Milletler Genel Sekreteri de yıllarca önce, Afrika’nın yoksul bir ülkesinden NATO Bursu kazanarak Amerika’ya gitmiş orada kalmış, kendi ülkesine geri dönememiştir.

Annesine, babasına, geleneklerimize çok bağlı, yurt sevgisini her şeyin üstünde tutan, neredeyse askeri bir disiplinle terbiye ettiğimiz, tam bir asker çocuğu olan biricik oğlumun, neden orada kaldığına, Türkiye’ye neden geri dönemediğine yıllarca kafa yordum. New York’taki dostlarımın gönderdiği birkaç kitabı devirdikten sonradır ki, konuyu çözdüm sanırım.

Bu gençler oraya çabuk uyum sağlasınlar, dili de çabukça pekiştirsinler diye gittikleri kentte, daha önce seçilmiş bir ailenin yanına veriliyor. En kısa zamanda bütün sosyal etkinliklere katılmaları, bu gençlere sezdirilmeden sağlanıyor. Okul, arkadaş, sosyal yaşam arasındaki ilişkileri sürekli denetleniyor. Bu gençlerden biri, yoldan çıkacak ya da derslerine çalışamayacak olsa, hemen yine hiç sezdirilmeden, ona iyi bir kız ya da erkek arkadaş yamanıyordu. Bu kızlar ve oğlanlar yanlarında kaldığı ailenin kızı ya da yakın akrabalardan birinin çocuğu oluyor. Sizin anlayacağınız, bu üstün zekalı gençlerin Amerika'daki gelecekleri neredeyse eksiksiz programlanmış oluyordu.     

Söylediğim ve korktuğumuz gibi, oğlum Türker de orada kaldığı Amerikalı ailenin küçük kızıyla evlendi. Gelinimizin babası İrlanda asıllı koyu Protestan bir kilise orgcusu, annesi Alman asıllı bir Yahudi. Ardı ardına iki çocukları oldu. Tıbbi ihtisas yaptıktan sonra Amerikan vatandaşı olmuş, New Jersey’de çok ünlü bir plastik cerrahın asistanlığını yapıyordu.

Irak’ta yapılan Körfez Savaşı yüzünden, -apar topar- üsteğmen olarak askere alındı. Savaşta, yaralanan Amerikan askerlerini kurtarma operasyonlarından sorumluydu. Başına bir şey gelmeden savaş bitti. CİA, muhalif Kürtlerin Saddam’a karşı örgütlenmesi amacıyla uygulamaya koyduğu proje için, birçok askeri görevli gibi oğlum Türker’i de Kuzey Irak’ta bırakmış.

Savaşta bir mermiyle yaralanmamış da barış zamanı bir dağ köyünde, talihsiz bir akrep sokmasıyla yatağa düşmüş. Mikrop kapmış olan bacağının, diz altından kesilmesi gerekmiş. Oğluma ulaşmak için Hakkâri’ye, Silopi sınır kapısına kadar gittim. Sınır ötesi yasak bölge olduğu için, tüm uğraşmalarıma karşın ona ulaşamadım. Eski bir ordu mensubu olarak, araya eski arkadaşlarımı, geçmişteki kimi davranışlarını beğenmediğim generalleri bile soktum, utanarak yardım istedim. Hepsi de söz birliği etmişcesine: “Gitsen bile görüşemezsin, Amerikalılar bu konuda çok yasakçı, görüştürmezler” dedi. Oğlum Türker, savaşan bir Amerikan subayıydı, ulaşamadım, kavuşamadık...

Tedavisi sırasında, hastanede gönüllü çalışan Kuzey Iraklı bir Kürt kızına sevdalanmış. Mutlaka savaşın ve yaralanmanın etkisiyle ruhen zayıf düşmüştür. Yoksa onun gibi evli iki çocuklu, geleceği çok parlak bir cerrah, durup dururken cahil bir kıza neden sevdalansın? O Kürt kızıyla hangi dilde anlaştılar, hangi dilde sözleştiler, öyle değil mi efendim? Bu nedenle oradaki görevini uzattıkça uzattı, anayurduna bunca yakın olduğu halde, altmış sekiz yaşında vefat eden annesinin cenazesine bile gelemedi.

Oğlumun hayatını, Türkiye’den Amerika’ya, oradan Irak’a kadar CİA’nın yönlendirdiğini artık çok iyi biliyordum. Ama onların programında Kürt güzeli Besey, yoktu... Savaş bittiği halde, o Kürt kızı yüzünden, orada kalmakta ısrar ediyor. Ordudan atılmak, daha kötüsü meslekten uzaklaştırılma cezası alma tehlikesi çok büyük. Oğlum Türker bunlara hiç aldırmıyor, mektuplarıma da yanıt vermedi. Telefonla ulaşmak imkânsızdı. 

Karısı, çocuklarıyla fotoğraf çektirip beni mektup yağmuruna tutuyordu. Ben ne yapabilirdim? Iraktaki dağlarda, ben mi arayacaktım bu yaşta onu? Korkuyorum, mesleğinden olacak...

İki ay önce karısı, iki küçük çocuğuyla, ansızın çıkageldi İstanbul’a. Bilirsiniz, torun sevgisi bir başka, ikisi de çok şeker. Oğlanın adı, Hansın, kızın adı Suzi, yani Suzan. Gelinimiz hemen Amerikan Büyükelçiliği’ne telefon etti. Atladı taksiye konsolosla konuşmaya gitti. Ağlaya ağlaya geri döndü. Umutsuz...  Çok mutsuzdu.

Gelinimiz iyi bir kız, ağzı yüzü düzgün, ama beklediğim kadar... daha doğrusu nasıl söyleyeyim, fotoğraflarındaki gibi çok güzel değildi. Ne çok güzel, ne çok çirkindi. Ağız uçlarındaki iki küçük kıvrım, yüzündeki arsızca hafiflik, gözlerindeki baygınca şehlâlık, onu kuşkusuz albenili gösteriyordu. Ama ne de olsa Amerikalı. Türlü acayip huyları var. Tabak bardak yıkadığı musluğun altında ayaklarını da yıkayabiliyor, torunlarımı bahçeye çırılçıplak salıyordu. Bunları hafifçe dokundurunca, ‘Güneşe ihtiyaçları var, hem onlar daha üç-beş yaşında’ yanıtını veriyordu.

Bir akşamüstü alışverişten döndüm, bahçeye adımımı atar atmaz dehşet içinde kaldım. Ağaçların dallarında, renk renk donlar, tişörtler dalgalanıyordu. Oysa gelinime, bodrum katındaki çamaşırlığı daha önce göstermiştim. ‘Burası Teksas değil, sen de kovboy karısı değilsin!’ diye kabalaşarak bağırmak zorunda kaldım. Kızdığımı anlayınca, yüzüne ödünç aldığı albeniyle gülümseyerek:

“Bahçede daha çabuk kuruyor” deyiverdi.

Bir gün öğleden sonra, yirmi dakikalık romatizma banyosu için, küvete yatmıştım. Daha beş dakika olmamıştı ki kapı çalındı. “Çok sıkıştım Mister Baba! Çek perdeyi giriyorum!” diye bağırmasıyla, içeri dalması bir oldu. Telaşla çektim perdeyi. Önce, şıırrr, sonra... Affınıza sığınıyorum, hatırınıza toz konmasın efendim, çatırtılı-patırtılı bir gürültüyle büyük çişini de yaptı, “Bay baaay” diyerek çıktı. Hiçbir zaman, en zor doğum ameliyatında, böyle bir heyecan duymamıştım.

Paranın her şey olmadığını bildiğim halde, yetmiş üç yaşında bile, paraya düşkünlüğümden mi yoksa mesleğime bağlılığımdan mı bilmiyorum, belki can sıkıntısından, belki de derdimi unutmak için, ne derseniz deyin. İşte böyle İstanbul, Ankara, İzmir, Antalya’ya, sık sık uçakla yolculuk yapıyorum. Zor doğum yapan zengin karılarına, ilkyardımcı doğum uzmanı gibi koşturuşum, başka nasıl açıklanabilir?”

Uçak Ankara Esenboğa üstünden alçalırken, çevresindeki tepelerde ve çukurlardaki köylerle gecekondu kuşatmasıyla, Ankara altımızda seçiliyordu. İkinci viskisini ısmarladı,  çabucak içtikten sonra, özür dileyerek tuvalete gitti. Döndüğünde, yerine geçmeden önce elindeki minicik bir cam şişeyi bana uzattı: “Uçakta içilen içki, gözlerimizi kan çanağına çeviriyor, ikişer damla damlatınız, gözleriniz cam gibi olur” dedi.

Üzüntüsünü saklamıyor, biriktiriyordu.

Özgen Ergin