Şiir

Ah, Gaskonyalı

Cyrano,

 

bitmiyor yüzyılın.    

 

 

 

Biz sürüler, biz reziller

gece gündüz demeden, 

 

her şeyi tüketen

kanallar içinde

 

yüzdüğümüzden           

 

bitmiyor işte yüzyılın.         

 

 

 

Ve artık yok saydığımız imler

 

bir gün soluk soluğa kapımızı çalarsa,

 

söyle dostum:

 

Saf aşkın yüceliği adına

 

verecek bir yanıtımız

 

var mı?                 

 

 

 

Bütün erdemleri

ve aşkın tâcını

 

yüreklerdeki yerine koyan

 

Cyrano, onurla çektiğin kılıç

elbet bir gün gerçekliğimiz olacak.       

 

 

Zaman hiçlese de her şeyi          

 

hiç değişmedi aldanışı yüzyılların.

 

Bıraktığın gibi hâlâ,

 

sıradanlığın pırlantaları, ruhumuzun gıdası olmayı sürdürüyor.

 

 

 

El öptüren, susta durduran   

 

canavarlar  hiç değişmiyor, hiç ölmüyor,                                 

 

iştahlarıyla bir kâbus olmayı, 

 

kılıçlarıyla, sözcüklerin ateşiyle                               

 

kolayca yok etmeyi başarıyorlar!                   

 

Ve bâzen bakıyorlar olmayacak, ah, ellerinde

 

öyle bir maymuncuk ki ihanet yaftası,

 

açıyor kıyıcılar ağzını            

 

konuşuyor onlar adına giyotin,                           

 

kopuyor bir bir cânım başlar!        

 

 

 

Satın alınmak ölümsüz bir yasa sanki       

 

yine de, en çok övgü alan özelliğimiz!

Satın almak, güçlüyüm diyenlerin

en temel güdüsü!

Ve bir eski alışkanlık sürüyor, dilerse efendi,  ödüllendiriyor uşağını "liyâkat nişanıyla!"

 

 

 

Bıraktığın gibi hâlâ,

günahlarımız yolları bir sarmaşık gibi sarıyor,                    

 

görünmez bir istenç bizleri,

yağan karlarla yolların

arınmış olduğuna inandırıyor!

 

 

 

Her sabah bir dua gibi

 

söylerim eşsiz tiradını:

 

“İstemem eksik olsun!”*

 

 

 

Bağışlasa buyurganlar         

 

yakutunu, elmasını dünyanın

 

ve sunsalar bir güneş sofrası,

 

onaylamam kanla beslenen

 

o doyumsuz canavarı                      

 

ve haykırırım bir daha:

 

“İstemem eksik olsun!”

 

 

 

Zaman hiçlese de her şeyi

 

hiç değişmedi aldanışı yüzyılların.

Çıkarlarımızın kör büyüsünde

her şeyimizi sattık satıyoruz.

 

 

 

Hey dostum hey!

 

Öyle miydi Cyrano'nun sözlüğünde çıkar?

 

Ülkesi için, dostları için

 

veren bir yürek olmaktı.          

 

Gereksinimi olan herhangi biri için

 

gözünü budaktan sakınmamaktı.          

 

 

Ağlıyor

 

dünya nimetleri bir avuç puştun elinde.

 

Ağlıyor

 

güzellikler barbar ruhların zindanlarında.

 

Ağlıyor güzellik yontucuları, kuğuların yalnızlığı,

 

ak köpükleri denizlerin,

 

ağlıyor güzelliğe büyü katan periler, güzelliği yaratan düşler, göz nûru emekler.      

 

Aymaz bir üçkâğıtçı sürüsü gibi       

 

kara bir sinek ordusu gibi 

 

ve pek övülesi bir cinâyet  gibi                 

 

aşksız şarabı içiyor,                  

 

kutsallığını yitirmiş ekmeği yiyoruz!  

 

 

 

Hey Cyrano, sendin

 

kuşaktan kuşağa söylenecek tek şarkı.

 

 

 

Gelelim artık sözün derin yalanına

 

ve derin doğrusuna,   

 

ince ince hepimizle dalga geçen

 

o eşsiz, o soylu burun,                  

 

yalnızca zarif ruhunun

 

ve doğanın yapabileceği

 

şakaların en muhteşemiydi!

 

 

 

Ah, Gaskonyalı  Cyrano,

erdemin ve aşkın şövalyesi

yüzyılın hiç bitmeyecek.

 

 

 

Bir gün hep birlikte, gururun kartalı, neşenin serçesi Cyrano gibi: “İstemem eksik olsun!” deriz sefil kaderimize, düşleri bile ego kusan hayatımıza, reziller rezili dünyaya,

 

o zaman, o zaman işte                           

 

yeni bir yüzyıl başlayacak demektir!    

 

Bir düş gibi yağarken kar 

 

ağaçlar çiçeklenecek demektir! 

 

Ve güneş her sabah,

 

hem doğudan, hem batıdan doğacak demektir!

METE DEMİRTÜRK

 

 

*E. Rostand

 

 Çev. S. E. Siyavuşgil