Şiir

Ah, Gaskonyalı
Cyrano,

bitmiyor yüzyılın.    

 

Biz sürüler, biz reziller
gece gündüz demeden, 

her şeyi tüketen
kanallar içinde

yüzdüğümüzden           

bitmiyor işte yüzyılın.         

 

Ve artık yok saydığımız imler

bir gün soluk soluğa kapımızı çalarsa,

söyle dostum:

Saf aşkın yüceliği adına

verecek bir yanıtımız var mı?                         

 

Bütün erdemleri
ve aşkın tâcını

yüreklerdeki yerine koyan

Cyrano, onurla çektiğin kılıç
elbet bir gün gerçekliğimiz olacak.       
 

Zaman hiçlese de her şeyi           

hiç değişmedi aldanışı yüzyılların.

Bıraktığın gibi hâlâ,

sıradanlığın pırlantaları,

ruhumuzun gıdası olmayı sürdürüyor.

 

El öptüren, susta durduran    

canavarlar  hiç değişmiyor, hiç ölmüyor,                                 

iştahlarıyla bir kâbus olmayı, 

kılıçlarıyla, sözcüklerin ateşiyle                               

kolayca yok etmeyi başarıyorlar!                   

Ve bâzen bakıyorlar olmayacak, ah, ellerinde

öyle bir maymuncuk ki ihanet yaftası,

açıyor kıyıcılar ağzını            

konuşuyor onlar adına giyotin,                          

kopuyor bir bir cânım başlar!        

 

Satın alınmak ölümsüz bir yasa sanki       

yine de, en çok övgü alan özelliğimiz!
Satın almak, güçlüyüm diyenlerin
en temel güdüsü!
Ve bir eski alışkanlık sürüyor, dilerse efendi, 

ödüllendiriyor uşağını "liyâkat nişanıyla!"

 

Bıraktığın gibi hâlâ,
günahlarımız yolları bir sarmaşık gibi sarıyor,                    

görünmez bir istenç bizleri,
yağan karlarla yolların
arınmış olduğuna inandırıyor!

 

Her sabah bir dua gibi

söylerim eşsiz tiradını:

“İstemem eksik olsun!”*

 

Bağışlasa buyurganlar         

yakutunu, elmasını dünyanın

ve sunsalar bir güneş sofrası, 

onaylamam kanla beslenen

o doyumsuz canavarı                      

ve haykırırım bir daha:

“İstemem eksik olsun!”

 

Zaman hiçlese de her şeyi

hiç değişmedi aldanışı yüzyılların.
Çıkarlarımızın kör büyüsünde
her şeyimizi sattık satıyoruz.

 

Hey dostum hey!

Öyle miydi Cyrano'nun sözlüğünde çıkar?

Ülkesi için, dostları için

veren bir yürek olmaktı.          

Alçakların ezdiği, hiç tanımadığı biri için

gözünü budaktan sakınmamaktı.          
 

Ağlıyor

dünya nimetleri bir avuç puştun elinde.

Ağlıyor

güzellikler barbar ruhların zindanlarında.

Ağlıyor güzellik yontucuları, kuğuların yalnızlığı,

ak köpükleri denizlerin,

 

ağlıyor güzelliğe büyü katan periler, güzelliği yaratan düşler,

göz nûru emekler.       

Aymaz bir üçkâğıtçı sürüsü gibi       

kara bir sinek ordusu gibi  

ve pek övülesi bir cinâyet  gibi                   

aşksız şarabı içiyor,                   

kutsallığını yitirmiş ekmeği yiyoruz!   

 

Hey Cyrano, sendin

kuşaktan kuşağa söylenecek tek şarkı.

 

Gelelim artık sözün derin yalanına

ve derin doğrusuna,   

ince ince hepimizle dalga geçen

o eşsiz, o soylu burun,                  

yalnızca zarif ruhunun

ve doğanın yapabileceği

şakaların en muhteşemiydi!

 

Ah, Gaskonyalı  Cyrano,
erdemin ve aşkın şövalyesi
yüzyılın hiç bitmeyecek.

 

Bir gün hep birlikte, gururun kartalı,

neşenin serçesi Cyrano gibi:

“İstemem eksik olsun!” deriz sefil kaderimize,

düşleri bile ego kusan hayatımıza, reziller rezili dünyaya,

o zaman, o zaman işte                           

yeni bir yüzyıl başlayacak demektir!    

Bir düş gibi yağarken kar 

ağaçlar çiçeklenecek demektir! 

Ve güneş her sabah,

hem doğudan, hem batıdan doğacak demektir!

 

Mete Demirtürk 

 

*E. Rostand

 Çev. S. E. Siyavuşgil