Siyaset

Türkiye İşçi Köylü Partisi’nin yayın organı Kuram dergisi benden böyle bir yazı istemişti. Dergi çıkmış. Başka bazı yazarlarla birlikte, benim kısa yazım da içinde.

Sosyalist Sola Öneriler

Günümüzde sosyalist bir hareketin kanımca dört konunun üstünde çok durması ve bu konuların çözümüne kafa yorması, çözüme yaklaşması gerekir.

Birincisi, bizim kuşaklarla genç kuşaklar arasında oluşan korkunç uçurumun doldurulması. Yeni sosyalist hareketlerin kesinlikle genç kuşağa ve hatta şimdi çocuk olan kuşaklara dayanması gerek. Onlara sosyalizm nasıl anlatılır? Onlara ve yeni döneme uygun sosyalist projeler nasıl oluşturulur? Temel gerçekler değişmeden bu yeni tip projelerin bizim zamanımızdakinden hayli farklı olacağını öngörmek gerek.

İkinci konu yeni dönemlerle birlikte çok büyük ölçüde değişen sosyal sınıf orüntülerinin iyi çözümlenmesi ve buna uygun hareket edilmesi sorunudur. Muazzam artan "beyaz yakalı" oranı örneğin. Bunların bir kısmı oligarşinin içindedir, bir bölümü oligarşiye yakındır ve düzenin esas işleticisidir, bir bölümü işçi sınıfına yakındır, ama işçi sınıfından değildir. Bu sınıfın tepkileri ekonomik ve sosyal çalkantılara göre büyük değişkenlik göstermektedir. Sosyalizm ve devrim mücadelesinde üstünde durulması gereken önemli bir sınıf haline gelmiştir ve bu önem giderek artacaktır. Ayrıca tanıma tam uygun işçiler de hayli değişmiştir. Artık büyük çoğunluğu eğitimli, öğrenim görmüş (hatta bir bölümü yüksek öğrenim), bilgisayar ve interneti ustalıkla kullanan, eskiye göre çok daha az beden işi yapan bir sınıftır işçi sınıfı. Dolayısıyla ona ilişkin tüm tanımlar, eski öngörüler tekrar gözden geçirilmeli. Başta "işçi sınıfına bilinç dışardan verilir" ilkesi olmak üzere. İşçiler artık aydınlar kadar bilinçlidir. Gerçi bu bilinç çok yüzeysel ve kof bir sosyal bilinçtir ama aydınlardaki de o kadardır zaten. Keza önümüzdeki dönem robot teknolojisi yaygınlaşacak, hizmet sektöründe değil ama, üretim sektöründe işçi sayısı azalacak.. işsiz, işsizlik yardımı alanlar, emeklilerin oranı artacaktır. Değişkenlere göre bunların hepsinin sosyal tepkileri de farklı olacaktır.

Üçüncü konu ise emperyalizm sorunudur. Emperyalizm, kapitalizm, günlük yaşam ve yaşam biçimi hiç bu kadar içiçe geçmemişti. Küçük bir azınlık hala emperyalizm , kapitalizm karşıtlığından söz etse de, onlar dahil neredeyse herkes fiilde kapitalizm, emperyalizm hayranı, aşığı, dahası doğal ajanı konumundadır. Dolayısıyla emperyalizmin doğrudan katliam yaptığı yerler dışında, hatta savaş çıkardığı yerlerde bile emperyalizm karşıtlığı geliştirmek çok zordur. İdeolojik, felsefi, kültürel hegemonyayı kırmak eskisinden kat be kat zordur. Sosyalistler ya bu sorunu çözecek ya da şimdiki gibi çözüleceklerdir.

Dördüncü temel konu ve sorun da.. solu kapitalizm-sosyalizm, emek-sermaye ekseninden çıkaran, solu sol olmaktan çıkaran her türlü moda sözde sol akımın nefes aldırmaz baskıcı egemenliğinden kurtulma sorunudur. Tarifi olanaksız, kof, yüzeysel.. düzen içi bireysel özgürlükler adına sözde mücadele, etnik sözde özgürlükler için mücadele bunların en baskın olanlarıdır. Öyle ki "sol"daki büyük çoğunluk bu alanlarda desteğiniz yoksa artık sizi solcu bile kabul etmemektedir. Bu tür solculuğun katliamlara yol açan, sistemi güçlendiren bir kara delik olduğu ya anlatılacak ya da sol bitecektir. Aydınlanma, rönesans, burjuva demokratik devrimleri ve laiklik.. Bu temel değerler uğruna mücadelenin bile anti-kapitalist mücadeleyle birleştirilnediğinde çıkmaza götüreceği, insanlığı sosyal ve kültürel olarak birkaç yüzyıl öncesine götüreceği muhakkak anlatılmalıdır.

Sosyalist bir hareket gelişecekse, başarı elde edecekse, ister kriz dönemlerini beklesin, ister ara dönemlerde güçlensin, bence ancak bu dört konuda bir varlık gösterebiliyorsa, kendini gösterebiliyorsa gelişebilir, başarılı olabilir. Başka türlü başarılı oluyorsa zaten adı sol veya sosyalizme uygun bir ad bile olsa o hareket sol veya sosyalist bir hareket değil demektir. 

Kaan Arslanoğlu