Sözlük

Manage (İng.): idare etmek, yönetmek, becermek, üstesinden gelmek, terbiye etmek. Binmek: Eski Türk lehçelerinin pek çoğunda "binmek" "min-mın-mun-mang" diye geçiyor. Saptanan en eskisi Irk Bitig: min (MS 900 öncesi). Mang (Altay. Tel. Leb. Schor.) koşmak, at koşturmak, at binmek (Radloff). İngilizcedeki "idare etmek" ile ilgili "manage, mandate, ministery, minister, ministerium" gibi Latince köklü sözcüklerin etimolojik açılımında at sürmek, "horse" sözcüğü açık biçimde geçmekte. " manage (v.) / 1560s, "to handle, train, or direct" (a horse), from the now-obsolete noun manage "the handling or training of a horse; horsemanship" (see manege, which is a modern revival of it), from Old French manège "horsemanship," from Italian maneggio, from maneggiare "to handle, touch," especially "to control a horse," which ultimately from Latin noun manus "hand" (from PIE root *man- : hand)" (OED) Min, mun, mın, (bin) (Uygur, Altay, Tel. Ad. Türkmen. Sart. Tar. Kom. Kas. Kırgız) binmek, at binmek, at sürmek; minis (Kırgız) das Reiten (at sürmek-binmek) (Radloff). Türkçe bilmeyen etimolog at ile bağlantıyı kurabiliyor, ama "bin-min" sözcükleriyle ilgisini ve bunların at binmek, sürmek ile bağlantısını kuramıyor. PIE kök olarak gösterilen "man", "hand" (el) anlamına geliyormuş ve buradan yönetmek, idare etmekle ilgili sözcükler türüyormuş. Örnek: manuel, maneuver vb. İngilizce "minister-ministery" sözcüklerinin kökü daha başka gösteriliyor, ama onlar da masal. Türkçe "minis": das reiten: at binmek. / Mniahae, mniahadr, mniahan, maniyahh?i (Hitit.): yönetmek, hükumet etmek, administration, govern.