Tıp Bu Değil

Editör Notu: Sağlık-Tıp alanında, sürekli olarak bilimsel yayınları derleyen ve haberleştiren https://www.kanitlar.com/  dan aşağıda iki ayrı başlığı bulacaksınız. Zaman zaman bu siteye göz atmanızda fayda var. Özellikle tıp insanlarına ve konuyla ilgilenenlere önerilir.

5 Yaş Ve Altı Çocuklarda Meyve Ve Sebze Tüketimini Artırıcı Müdahaleler

Yazar: Hodder RK ve ark.

Cochrane derleme özeti

 Arka plan

Gelişmiş ülkelerde yetersiz meyve ve sebze tüketimi önemli bir sağlık sorunudur. Sebze ve meyve tüketimiyle birlikte gelecekteki kronik hastalık riski düşüktür. Erken çocukluk dönemi, yeme alışkanlıklarının yerleşmesinde önemli bir dönemi temsil eder. Bu yüzden, erken çocuklukta meyve ve sebze tüketimini artırıcı müdahaleler hastalık yükünü de azaltmada etkili bir strateji olabilir.

 Derleme sorusu

5 Yaş ve altı çocuklarda meyve ve/veya sebze tüketimini artırmak için tasarlanan müdahalelerin etkisini değerlendirmeyi amaçladık.

Metot

Araştırma bulmak için çeşitli elektronik veri tabanlarını ve ilişkin dergileri taradık. Başka makaleler için yazarlarla temas kurduk. Randomize kontrollü araştırmaları seçtik. İki yazar makaleleri birbirinden bağımsız olarak aradı ve verileri çıkardı. Kanıtlar 2016 Eylülüne kadar güncel.

 Sonuçlar

Toplam 10 267 katılımcıyla yapılan 50 araştırmayı derledik. 30 çalışmada çocuk besleme müdahaleleri, 11 çalışmada ebeveyne verilen beslenme eğitimi, 8 çalışmada çok bileşenli müdahaleler ve birinde çocuğa verilen beslenme eğitimi müdahaleleri araştırıldı.

Çocuk besleme müdahaleleri çocuğun sebze tüketimini artırmada kısa vadede (12 aydan az) etkiliydi.

Ebeveyn beslenme eğitimi ve çok bileşenli müdahaleler çocuğun meyve ve sebze tüketimini artırmada etkili değildi.

 Uzun vadeli etkinlik, mali etkinlik ve istenmeyen zararları değerlendirmek için yeterli bilgi bulunmadı. Fon desteğini raporlayan çalışmalar, devletten ve hayır kurumlarından fon sağladı, iki çalışma endüstriden fon aldı.

Kararlar

5 yaş ve altındaki çocukların meyve ve sebze tüketimini artırmak için yapılan müdahaleler hakkında kanıtlar yetersiz kaldı. Çocuk besleme müdahaleleri sebze tüketimini artırır görünüyor (4.03 gram kadar) ancak bu sonuç çok düşük kalitede kanıtlara dayanıyor ve gelecekte yapılacak araştırmalarla değişmesi çok muhtemel.

Kaynak

Hodder RK, Stacey FG, Wyse RJ, O'Brien KM, Clinton-McHarg T, Tzelepis F, Nathan NK, James EL, Bartlem KM, Sutherland R, Robson E, Yoong S, Wolfenden L. Interventions for increasing fruit and vegetable consumption in children aged five years and under. Cochrane Database of Systematic Reviews 2017, Issue 9. Art. No.: CD008552. DOI: 10.1002/14651858.CD008552.pub3 

Anne Ve Bebek Sağlığını İyileştirmek İçin Gebelik Diyabeti Tanısında Farklı Stratejiler

Yazar: Farrar D ve ark.

Cochrane derleme özeti

 Arka plan

Gebelik diyabeti (GDM) tanısında kullanılan farklı yolları değerlendirmek ve kıyaslamayı hedefledik. 2017 Ocağına kadar yayınlanan çalışmaları aradık.

Önemi

Her 100 gebe kadının 7 ile 24’ü arası bir kısmında GDM gelişir. GDM anne ve bebek için doğum sıralarında görülebilen problemlerin riskini artırır. Tedavi bu riskleri azaltabilir, bu nedenle durumun doğru tanısıyla verilecek tedavi anne ve bebeklerin sağlığını iyileştirir.

GDM tanısında farklı tanı stratejileri kullanılır. Anne ve bebek sağlığını nasıl etkilediklerini görmek ve sağlık sistemine getirdiği masrafları hesaplamak için farklı stratejileri kıyasladık.

Araştırmalar

Türkiye, Meksika, Nijerya, Yeni Zelanda, Kanada ve ABD’de toplam 1420 kadınla yapılan 7 araştırmayı derledik. Araştırmalarda farklı oral glikoz tolerans test yüklemeleri, glikoz içecekleri, şekerli çubuklar ve yüksek glikozlu gıdalar kullanılan farklı tanısal testler yapıldı. Bu maddeler kadınlara yemesi/içmesi için verildi ve ardından kan şekeri bakılarak sorgulama yapıldı. Bazı testler öncesinde kadınlardan önceki geceden sonra aç gelmeleri istendi.

Ana sonuç ölçütü olarak tanı sıklığı, sezaryen insidensi, yardımlı doğum ve vaginal doğum, makrozomi insidensi değerlendirildi. Başka sonuç ölçütü olarak yan etkiler, anne tercihleri ve bebek sağlığı gibi çeşitli ölçütler incelendi.

Araştırmalarda bir seri zaaflar vardı, metodolojiler net değildi ve verilerde önemli boşluklar vardı. Bu derlemeye alınan araştırmalar GDM olan kadınları belirlemede klinik uygulamaya ve sağlık politikalarına rehberlik edecek yeterli kanıt sağlamadı.

Anlamı

Kanıt kalitesini çok düşük değer biçtiğimizden GDM tanısında hangi stratejinin daha iyi olduğundan şüpheliyiz. Bu hastaları belirlemenin en iyi yolunu öğrenmek için büyük randomize araştırmalar yapılması gerekiyor.

 Kaynak

Farrar D, Duley L, Dowswell T, Lawlor DA. Different strategies for diagnosing gestational diabetes to improve maternal and infant health. Cochrane Database of Systematic Reviews 2017, Issue 8. Art. No.: CD007122. DOI: 10.1002/14651858.CD007122.pub4

https://www.kanitlar.com/  dan alındı.