Tıp Bu Değil
Gebelerde Şeker Yükleme Testi ve Çocuklarda Sebze Yeme Alışkanlığı Geliştirme

Editör Notu: Sağlık-Tıp alanında, sürekli olarak bilimsel yayınları derleyen ve haberleştiren https://www.kanitlar.com/ dan aşağıda iki ayrı başlığı bulacaksınız. Zaman zaman bu siteye göz atmanızda fayda var. Özellikle tıp insanlarına ve konuyla ilgilenenlere önerilir.
5 Yaş Ve Altı Çocuklarda Meyve Ve Sebze Tüketimini Artırıcı Müdahaleler
Yazar: Hodder RK ve ark.
Cochrane derleme özeti
Arka plan
Gelişmiş ülkelerde yetersiz meyve ve sebze tüketimi önemli bir sağlık sorunudur. Sebze ve meyve tüketimiyle birlikte gelecekteki kronik hastalık riski düşüktür. Erken çocukluk dönemi, yeme alışkanlıklarının yerleşmesinde önemli bir dönemi temsil eder. Bu yüzden, erken çocuklukta meyve ve sebze tüketimini artırıcı müdahaleler hastalık yükünü de azaltmada etkili bir strateji olabilir.
Derleme sorusu
5 Yaş ve altı çocuklarda meyve ve/veya sebze tüketimini artırmak için tasarlanan müdahalelerin etkisini değerlendirmeyi amaçladık.
Metot
Araştırma bulmak için çeşitli elektronik veri tabanlarını ve ilişkin dergileri taradık. Başka makaleler için yazarlarla temas kurduk. Randomize kontrollü araştırmaları seçtik. İki yazar makaleleri birbirinden bağımsız olarak aradı ve verileri çıkardı. Kanıtlar 2016 Eylülüne kadar güncel.
Sonuçlar
Toplam 10 267 katılımcıyla yapılan 50 araştırmayı derledik. 30 çalışmada çocuk besleme müdahaleleri, 11 çalışmada ebeveyne verilen beslenme eğitimi, 8 çalışmada çok bileşenli müdahaleler ve birinde çocuğa verilen beslenme eğitimi müdahaleleri araştırıldı.
Çocuk besleme müdahaleleri çocuğun sebze tüketimini artırmada kısa vadede (12 aydan az) etkiliydi.
Ebeveyn beslenme eğitimi ve çok bileşenli müdahaleler çocuğun meyve ve sebze tüketimini artırmada etkili değildi.
Uzun vadeli etkinlik, mali etkinlik ve istenmeyen zararları değerlendirmek için yeterli bilgi bulunmadı. Fon desteğini raporlayan çalışmalar, devletten ve hayır kurumlarından fon sağladı, iki çalışma endüstriden fon aldı.
Kararlar
5 yaş ve altındaki çocukların meyve ve sebze tüketimini artırmak için yapılan müdahaleler hakkında kanıtlar yetersiz kaldı. Çocuk besleme müdahaleleri sebze tüketimini artırır görünüyor (4.03 gram kadar) ancak bu sonuç çok düşük kalitede kanıtlara dayanıyor ve gelecekte yapılacak araştırmalarla değişmesi çok muhtemel.
Kaynak
Hodder RK, Stacey FG, Wyse RJ, O'Brien KM, Clinton-McHarg T, Tzelepis F, Nathan NK, James EL, Bartlem KM, Sutherland R, Robson E, Yoong S, Wolfenden L. Interventions for increasing fruit and vegetable consumption in children aged five years and under. Cochrane Database of Systematic Reviews 2017, Issue 9. Art. No.: CD008552. DOI: 10.1002/14651858.CD008552.pub3
Anne Ve Bebek Sağlığını İyileştirmek İçin Gebelik Diyabeti Tanısında Farklı Stratejiler
Yazar: Farrar D ve ark.
Cochrane derleme özeti
Arka plan
Gebelik diyabeti (GDM) tanısında kullanılan farklı yolları değerlendirmek ve kıyaslamayı hedefledik. 2017 Ocağına kadar yayınlanan çalışmaları aradık.
Önemi
Her 100 gebe kadının 7 ile 24’ü arası bir kısmında GDM gelişir. GDM anne ve bebek için doğum sıralarında görülebilen problemlerin riskini artırır. Tedavi bu riskleri azaltabilir, bu nedenle durumun doğru tanısıyla verilecek tedavi anne ve bebeklerin sağlığını iyileştirir.
GDM tanısında farklı tanı stratejileri kullanılır. Anne ve bebek sağlığını nasıl etkilediklerini görmek ve sağlık sistemine getirdiği masrafları hesaplamak için farklı stratejileri kıyasladık.
Araştırmalar
Türkiye, Meksika, Nijerya, Yeni Zelanda, Kanada ve ABD’de toplam 1420 kadınla yapılan 7 araştırmayı derledik. Araştırmalarda farklı oral glikoz tolerans test yüklemeleri, glikoz içecekleri, şekerli çubuklar ve yüksek glikozlu gıdalar kullanılan farklı tanısal testler yapıldı. Bu maddeler kadınlara yemesi/içmesi için verildi ve ardından kan şekeri bakılarak sorgulama yapıldı. Bazı testler öncesinde kadınlardan önceki geceden sonra aç gelmeleri istendi.
Ana sonuç ölçütü olarak tanı sıklığı, sezaryen insidensi, yardımlı doğum ve vaginal doğum, makrozomi insidensi değerlendirildi. Başka sonuç ölçütü olarak yan etkiler, anne tercihleri ve bebek sağlığı gibi çeşitli ölçütler incelendi.
Araştırmalarda bir seri zaaflar vardı, metodolojiler net değildi ve verilerde önemli boşluklar vardı. Bu derlemeye alınan araştırmalar GDM olan kadınları belirlemede klinik uygulamaya ve sağlık politikalarına rehberlik edecek yeterli kanıt sağlamadı.
Anlamı
Kanıt kalitesini çok düşük değer biçtiğimizden GDM tanısında hangi stratejinin daha iyi olduğundan şüpheliyiz. Bu hastaları belirlemenin en iyi yolunu öğrenmek için büyük randomize araştırmalar yapılması gerekiyor.
Kaynak
Farrar D, Duley L, Dowswell T, Lawlor DA. Different strategies for diagnosing gestational diabetes to improve maternal and infant health. Cochrane Database of Systematic Reviews 2017, Issue 8. Art. No.: CD007122. DOI: 10.1002/14651858.CD007122.pub4
https://www.kanitlar.com/ dan alındı.
Bu sayfalarda yer alan okur yorumları kişilerin kendi görüşleridir. Yazılanlardan www.insanbu.com sorumlu tutulamaz.
mehmet harma 30.10.2017
Aman ha! yanlış olmasın. Gebelikte diyabet taraması yapalım mı yapmayalım mı? diye sormuyor bu yazı. Gebede diyabetin teşhisinde kullanılan şeker yüklemesinin nasıl yapılacağına bakmış. Sonuç: şu yöntem daha iyidir denemiyor. Bu arada halkımızın iyiliğini düşünen, ekmek yemeyin diyen ama kendisi lahmacunları götüren, azınlıkta kalan (nerdeyse mağdur!) kahramanın muayene ücreti 1000 (bin) TL'ye çıkmış iyi mi?
Tahsin Düzel 29.10.2017
Kaan Bey, gözden kaçırdığınız küçük bir nokta var. Derleme özetinde karşılaştırılan tanı testlerinin hepsi yüksek glukoz (şeker) içeren gıdalarla yapılmış. Yani; şekerli içecek mi, "candy bar" mı( şeker çubuğu diye çevrilmiş), yüksek şeker içeren yemek mi verilmeli. Hepsinde yüksek şeker var, sıvı mı, katı mı verilmeli, onu araştırmışlar. Fark çıkmamış. Testi sıvı şekerle yapmak, standart hale getirmek için daha mantıklı görünüyor. Buradan CK'ya destek, karlısındakilere dolaylı veya dolaysız kötek çıkar mı, ben şüpheliyim.
Kaan Arslanoğlu 29.10.2017
AYA'ya da bir not: Bundan şeker yüklemeye köstek çıkmaz, doğru. Ama çalışmaların nasıl yapıldığını, sonuçların ne kadar nane olduğunu göstermesi bakımından destek çıkmadığı gibi, dolaylı bir kötek çıkabilir. :)
Kaan Arslanoğlu 29.10.2017
Bir okurumuz (doktor) demiş ki, madem sonuç tartışmalı ve hiçbir şey çıkmıyor, bu araştırma niye yapılmış, bu yazı niye yayımlanmış. Orijinali için söylüyor... CEVAP: Bunu biraz da şunun için koyduk. Küçük bir azınlık dışında "bilimsel" araştırma denen şeyler sade suya tirit. Birinin bulduğunu öbürü götürüyor, onun bulduğunu bir başkası... Hepsini topladığında elde bir şey kalmıyor. Ama bizim haşmetli akademimiz parmak hesabı yaparak ya da işine ne geliyorsa, bir yöndeki araştırmaları geçerli kabul edip, öteki yöndekilere bilimdışı damgası vuruyor. DAHASI, farklı görüşte ısrar eden olursa güya "halk sağlığını bozmaktan" azınlıkta kalanı mahkemeye veriyor, savcılığa şikayet ediyor. Toplam sonuçlar ise genelde bu çalışmada arz edildiği gibi.
arif yavuz aksoy 29.10.2017
Sonra ben tabanla dalıyorum diyosunuz. Conclusions kararlar demek değil. Çeviriler berbata yakın. Ayrıca o gebelik diabeti ile ilgili yazıyı biz ta Facebook'ta 2 ay evvel referans verdiydik. Ve eklediydik, bu yazıdan şeker yükleme testine köstek çıkmaz deyu. a.y.a. kramponsss