Pazartesi günü Hilario Perez’e kırsala yaptığı gezilerden birinde eşlik etmem gerekiyordu. Hilario, Kübalı hekimlerle eğitim gören ilk Venezuelalı hekimlerden biriydi. Birçokları gibi Hilario da

Uyku hastalığı Türkiye’de görülmediğinden pek tanıdığımız bir hastalık değil. Sağlıkçı olanlarımız bu hastalığı genel kültür bağlamında bilir, fakat sınavlarda ülkemizde görülmeyen bu hastalığa ilişkin sorular soran hoca sayısı da az değildir. soL Gazetesi’nin 2 Mayıs 2014 tarihinde yayınlanan

Geçtiğimiz yıldan beri ülkemizde toplumcu tıp alanında çok önemli kitaplar yayınlanmaya başlamıştır. Geçen ay (Şubat 2014) bu kitaplara bir yenisi eklenerek, toplumcu tıp literatürümüzü daha da zenginleştirmiştir. Yeni yayınlanan kitabın yazarı Gavin Mooney bir sağlık ekonomistidir. Herhalde bir

Günümüz standartlarına göre kesinlikle “yaşlı” sayılamayacak biri olmama karşın, tıp fakültesine girdiğim yılların koşullarıyla bugünü kıyasladığımda, yüzyıllar geçmiş duygusuna kapılıyorum. Bizim zamanımızda Türkçe basılmış çok az tıp kitabı vardı. Derslerde hocanın ağzından çıkan her sözcüğü yakalamak için yarışır,

Yirminci yüzyıl dünya tarihinde kadınların, binlerce yıllık aradan sonra ilk kez toplumsal yaşam içinde erkeklerle birlikte yeniden yer alabildiği bir yüzyıl oldu. Toplumun sınıflara bölünmesi ve özel mülkiyetin ortaya çıkmasıyla birlikte eve hapsedilen kadınlar, Fransız devrimi sonrasında yeniden

Toplum içinde yoksulların mental işlevlerine ilişkin olumsuz önyargılar oldukça yaygındır. Yoksulların sağlık alanındaki olumsuz / zararlı davranışları, örneğin bağışıklama gibi önleyici hizmetlerden daha az yararlanmaları, kendilerine önerilen tedavilere uymamaları (yakınmaları azalınca ilacı bırakmak veya hiç

Seçimler yaklaşırken laik, cumhuriyetçi ve aydınlanmacı çevrelerde Türkiye’nin geleceğine ilişkin endişeler artıyor. Hükümetin bu seçimlerden de utkuyla çıkması halinde, “halk beni ne yaparsam yapayım destekliyor” diyerek Türkiye’yi geri dönülmez bir şekilde

Sağlık, Toplum ve Politika, toplumcu tıp alanında çok önemli çalışmalara imza atan İnsan Sağlığı ve Eğitim Vakfı’nın (İNSEV), Özyeğin Üniversitesi Hukuk Fakültesi’nde Hukuk Yüksek Lisans Programı çerçevesinde sunulan Sağlık Hukuku Modülü için hazırladığı ikinci ders. 2013 – 2014

Hekimlik dendiğinde akla Hipokrat gelir. Hipokrat tıbbı tanrıların tekelinden kurtarıp ölümlülerin hizmetine sunmak suretiyle tıpta ilk büyük devrimi gerçekleştirerek bu onuru fazlasıyla hak etmiştir. Fakat ondokuzuncu yüzyılın ortasında tıpta ikinci büyük devrimi gerçekleştiren Alman hekimleri pek azımız tanırız.

Türkiye iş kazalarına bağlı ölümlerde açık arayla Avrupa birincisi ve dünyada da kimi zaman ikinci, kimi zaman üçüncü sırada. Yıllardır derslerimde bu verileri aktarırken öğrencilerimin yüzlerine dikkatle bakıyorum. Çoğu bu duruma inanmıyor veya inanmak istemiyor. Ne düşündüklerini soruyorum.

Hekimlik ve tıp ortamına 1970’li yılların sonlarına doğru katıldım. Aslında lisede pek parlak bir öğrenci olmamama rağmen okulum İzmir Atatürk Lisesi Türkiye’nin kalburüstü eğitim kurumları arasında olduğundan kolayca tıp fakültesine girebilmiştim. O yıllarda dünyada ve Türkiye’de tıp ve

İnsana mikroskop merceğinden bakan ve yaşamın sırlarını genlerimizin derinliklerinde arayan biyomedikal tıp, insanın toplumsal yönünü göz ardı ederek tıbbı yalnızca bireyin bedeniyle (biyolojiyle) ilgilenmeye zorlar. Oysa Aristo’nun binlerce yıl önce büyük bir isabetle tanımladığı gibi insan doğası gereği

Sağlıkta eşitsizlik dendiğinde, yoksulların yeterli beslenemediği, barınma koşullarının kötülüğü, iyi bir eğitim alamadıkları, gereksinim duyduklarında sağlık hizmetlerine erişemedikleri için zenginlere göre dezavantajlı oldukları düşünülür. Kuşkusuz bunlar çıplak gözle görülebilecek gerçeklerdir fakat resmin yalnızca küçük bir bölümünü

Kamu kesiminde örgütlü sendikalarımızın çok önemli işleri olduğunu ve muhtemelen bu nedenle işçi sağlığı ve güvenliği gibi konulara ayıracak zamanları olmadığını biliyoruz. Bu yazının amacı kamu kesimindeki çalışanlara, sendikaların ilgilenemediği bu alanda 6331 sayılı yasa ile getirilen yenilikleri

Azrailin mesaisinin çoğunu Paris’in yoksul semtlerinde harcadığının Villermé tarafından bilimsel (istatistiksel) olarak kanıtlanması üzerinden neredeyse iki yüzyıl geçti (1). Geçtiğimiz iki asır boyunca toplumcu hekimler sağlığın toplumsal belirleyicilerini gün yüzüne çıkartmaya çabaladılar. Bu çabalar kapitalist tıp tarafından sürekli baltalandı

Her birimiz dünyaya ebeveynlerimizden aldığımız ve bizi birbirimizden ayıran genetik şifrelerimizle geliriz. Bu şifreler içinde bizi biz yapan fiziksel özelliklerimiz yanında sağlığımızı belirleyen kimi etmenler de vardır. Diğer yandan insanlar yaşlandıkça gençlik yıllarında sahip oldukları sağlıklarını yitirmeye

Ekim Devrimi üzerinden 96 yıl geçti. Bu yazıyı kaleme almaya karar verdiğimde şöyle bir düşündüm, neredeyse 14–15 yaşımdan beri Ekim Devrimi’nin yıldönümlerini kutlamışım… Ekim Devrimi ile ilk kez yetmişli yıllarda lise sıralarında tanıştığımı anımsıyorum. O yıllarda böyle “önemli” günler çok büyük coşkuyla kutlanırdı.

Geçtiğimiz günlerde tıp alanında çok önemli bir kitap yayınlandı: Kapitalizm Sağlığa Zararlıdır. Sakın yanlış anlaşılmasın, bu kitabı önemli kılan içeriği değil. Örneğin içinde kanser tedavisine ilişkin yeni müjdeler yok... sizleri daha fazla merakta bırakmayayım: kitabın önemi yazarlarından kaynaklanıyor. Türkiye’de

Türkiye’de sol 1970’li yıllardan beri daha geniş toplumsal kesimlerle bir araya gelmek ve toplum içinde meşruiyet kazanmak için yerel meclisler oluşturmaya, sendika, meslek odası ve demokratik kitler örgütlerinde örgütlenmeye çalışıyor. Bu girişimler arasında en başarılı olanlar 12 Eylül öncesinde

Şüphesiz sağlık olayları içinde en dramatik olanı ölümdür; özellikle de vakitsiz ölüm... Diyalektik düşünce, insanın ana rahmine düştüğü veya diğer bir deyişle yaşamaya başladığı andan itibaren ölmeye de başladığını söyler. İnsan hayata adım attığı andan başlayarak hem yaşama, hem

Latin Amerika’dan dünyaya yeni bir devrim dalgası yayılıyor: “tıp eğitimi devrimi”. Küba ve Venezuela 2000’li yıllarda tıp eğitiminde “duvarsız tıp fakültesi” anlayışıyla tıp eğitiminin dörtte üçünden fazla bir kısmının hastaneler yerine birinci basamakta verildiği yeni bir model geliştirdiler.

Çok büyük insan topluluklarını tek bir sözcükle esir alabilir veya özgürleştirebilirsiniz. Gerçekten de bunu aynı sözcükle yapabilirsiniz. Örneğin sanayileşme böyle sözcüklerdendir; geniş yığınları feodal yükümlülüklerden kurtararak özgürleştirebildiğiniz gibi, aynı yığınları ücretli köleler haline de getirebilirsiniz.

Social Medicine dergisinin son sayısında Jaime Breilh imzasıyla bir editoryal yayınlandı. Yazısında kapitalist yaşam tarzı ile sağlığımızın ve doğanın korunmasının bir karşıtlık içinde olduğuna vurgu yapan Breilh, insan sağlığını ve doğayı mahveden kapitalist yaşam tarzı ortadan kaldırılmadıkça,

Dünya Sağlık Örgütü’nün 1948 tarihli Anayasası’nda sağlık; “yalnızca hastalık veya sakatlığın olmayışı değil, aynı zamanda bedensel, ruhsal ve toplumsal olarak tam bir iyilik hali” olarak tanımlanmıştır. Bu tanımlama, sağlığı yalnızca hastalık veya sakatlığın olmayışı olarak tanımlayan geleneksel kapitalist

Venezuela toplumunun “en yoksul” kesimlerinin desteğiyle iktidara gelen Chavez, ülkeye egemen kapitalist üretim ilişkilerine dokunmaksızın, hatta yabancı sermayeye güvence vererek, kapitalist bir toplum içinde “sosyalist bir yaşam” kurmaya başladı. Kuşkusuz Chavez de elinden gelse kapitalizmi ortadan kaldırmak isterdi, fakat

Oregon Sağlık ve Bilim Üniversitesi Asistanlarının Toplumcu Tıp Eğitimi ABD’li hekimlerin tıp eğitimi basamaklarında yükselirken toplumsal bağlam konusunda gittikçe artan ölçüde sinik ve daha az kaygılı hale geldikleri şeklindeki yakınmaların artması üzerine, Oregon Sağlık ve Bilim Üniversitesi (OSBÜ) asistanlarına

Yeni bir site, yeni bir kitap: Toplumcu Tıp Seminerleri grubu, "Toplumcu Tıp Sayfaları" adıyla bir blog kurdu. toplumcutip.blogspot.com . Dost siteler bölümünde bağlantısını verdik. Yine Dr. Akif Akalın'ın "Toplumcu Tıbba Giriş" adlı kitabı Yazılama Yayınları'ndan yeni çıktı. Yakında

Küba Tıp Eğitimi Tarihinde Önemli Olaylar 1726 Küba’da ilk tıp eğitimi Dominican Order (Roma Katolik Kilisesi) tarafından başlatıldı. 1728 Bünyesinde bir tıp fakültesi de barındıran Havana Üniversitesi kuruldu. 1842 Havana Üniversitesi kiliseden ayrıldı (sekülerleşti); tıp eğitiminde reform yapılarak bilimsellik daha fazla vurgulandı;

Küba’nın tıp eğitiminde önemli değişimler meydana gelmektedir. Bu dönüşümün bazı yönleri radikal değişimleri temsil ederken, diğerleri var olan sürecin derinleştirilmesi niteliğindedir. Bu değişimler geçen 40 yıldır devam eden sorunları bir an önce çözme anlayışını yansıtmaktadır: 1. Eğitilmiş hekim

Dr. Ernesto Che Guevara’nın şu sözleri Küba’da tıp eğitimi reformunu kavramak için çok değerlidir: “Birkaç ay önce, Havana’da, burada, yeni mezun bir grup doktor ülkenin kırsal bölgelerine gitmek istemedi ve gitmek için daha fazla ücret talep ettiler. Geçmişin bakış

Bugün bayramın ikinci günü. Yıllardır ilk defa bir bayramda iş nedeniyle İstanbul’dayım. Akşamüstü işim bittiğinde Üsküdar’dan vapurla Eminönü’ne geçerken asgaricilerin “bayramına” tanık oldum. Her şey 18.30 vapurunun iskeleye yanaşmasıyla başladı. Vapurun yolcu indirmeye başlaması üzerinden

Venezuela deneyimi (temel sağlık hizmetlerinde bir paradigma değişikliğine eşlik eden hekimlerin yeniden canlandırılmış kamu sağlığı sektörü için eğitimine vurgu) sağlık emekçilerinin küresel ölçekteki eksikliği ve dünya ölçeğinde sağlık hizmetlerinin daha eşit dağıtımının gerçekleştirilmesi çabaları bağlamında uluslararası toplumun

Tıp fakültelerinin toplumun sağlığının teşvik edilmesi, korunması ve iyileştirilmesine katkıda bulunma sosyal yükümlülüğüne dayalı olan bu müfredat, eğitilecek profesyonellerin tipini, bu profesyonellerin tanı koyması ve tedavi etmesi gereken sağlık sorunlarını, gerekli profesyonel yeterlilikleri ve sürece rehberlik

KTH, Venezuela’nın geleneksel tıp eğitimi modelinden şu özellikleriyle ayrılır : • Hekim adaylarının mezun olduktan sonra yalnızca kamusal hizmetlerde görev almak üzere eğitilmeleri • Okula kabul edilecek hekim adaylarının daha önce üniversite düzeyinde eğitim alma şansı olmayan yoksul, emekçi halk kesimlerinden

Kapsamlı Toplum Hekimliği Programının İlkeleri • Nitelikli bir yaşam için sağlığın teşviki ve korunması • Bireysel ve toplumsal sağlığa odaklı eğitim • Sağlık hizmetlerinin insancıllaştırılması • Toplum katılımı • Yeni öğrenme ortamları: toplum, sağlık ocakları, okullar, sanayi tesisleri, öğrenim bütünleştirme